W dniach 23-24 października 2017 r. w warszawskim hotelu Sheraton odbyła się XIII edycja Forum Rynku Zdrowia zorganizowana przez Grupę PTWP S.A.

Konferencja zgromadziła rekordową liczbę uczestników. Prawie 1300 uczestników wzięło udział w 21 sesjach tematycznych skupionych wokół zagadnień związanych z polskim systemem ochrony zdrowia. Wśród panelistów i uczestników znaleźli się politycy, lekarze, przedstawiciele środowiska uniwersyteckiego, samorządowcy, podmiotów związanych z branżą medyczną oraz farmaceutyczną, a także organizacji pacjentów.

OIGWM POLMED była jednym z partnerów tego wydarzenia oraz organizatorem debaty „Szpital na miarę XXI wieku – pozacenowe kryteria wyboru ofert i polityka compliance”, która odbyła się drugiego dnia forum.

Dyskusję na temat konieczności etycznej współpracy pomiędzy zamawiającymi (szpitalami), a dostawcami sprzętu (firmami z branży medycznej) poprowadził Witold Włodarczyk, dyrektor generalny OIGWM POLMED. W roli prelegentów wystąpili: dr Dariusz Bąk, wykładowca akademicki Akademii Leona Koźmińskiego, ekspert ds. etyki biznesu, ekspert projektu MedKompas; Andrzej Bednarczyk, adwokat, ekspert projektu MedKompas; Janusz Hordejuk, dyrektor naczelny Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Parczewie oraz dr Karolina Libront, prawnik, członek Komisji ds. zamówień publicznych Izby POLMED

Etyczna współpraca na rynku ochrony zdrowia to obszar niezwykle szeroki. Izba POLMED od wielu lat poświęca temu zagadnieniu dużo uwagi, gdyż dostrzega jego wieloaspektowość. Tym razem paneliści skoncentrowali się na przedstawieniu zagadnień z zakresu zamówień publicznych oraz systemu compliance, który został opracowany w ramach projektu MedKompas i w ramach pilotażu wprowadzony w trzech placówkach ochrony zdrowia.

Celem wszelkich działań podejmowanych przez Izbę POLMED w zakresie etyki biznesu jest stworzenie bezpiecznego środowiska współpracy dla obu stron. Wzorcowa umowa do stosowania w ramach postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, czy zestaw wzorcowych dokumentów stanowiących podstawę do wprowadzenia systemu compliance w dowolnej placówce ochrony zdrowia to wyniki ciężkiej pracy ekspertów z różnych dziedzin. Zarówno Komisja ds. zamówień publicznych, jak i eksperci projektu MedKompas przyczynili się do wyposażenia systemu ochrony zdrowia w narzędzia, których zastosowanie gwarantuje, że współpraca szpitali z firmami jest klarowna i obie strony są równoprawnymi partnerami na rynku. – powiedział Witold Włodarczyk.

Wdrożenie programu compliance w szpitalu jest nie do przecenienia Niewątpliwie istotnym argumentem przemawiającym za wprowadzeniem do placówek ochrony zdrowia takiego rozwiązania są zaproponowane niedawno zmiany w obszarze przejrzystości sektora publicznego związane z projektem ustawy o jawności życia publicznego.  Skuteczny system compliance pomaga również zwiększyć świadomość i zaangażowanie pracowników, wpływa pozytywnie na wewnętrzną komunikację w podmiocie oraz na ewentualną odpowiedzialność dyrektorów i kadry zarządzającej szpitali. – powiedział ekspert projektu MedKompas, adwokat Andrzej Bednarczyk.

Dyrektor Janusz Hordejuk, przedstawił jak przebiegał udział jego placówki w projekcie MedKompas, tj. szkolenie pracowników z zakresu działań antykorupcyjnych i proces wdrażania systemu compliance, opracowanego w ramach projektu MedKompas. Jestem zwolennikiem zarządzania świadomą załogą. Propozycja szkolenia MedKompas dla pracowników mojego szpitala była dla mnie doskonałym wyjściem. W zespole projektu jest etyk, a więc osoba, z którą kadra szpitala nie spotyka się na co dzień. Dzięki szkoleniom zwiększyła się świadomość mojej kadry. Słyszałem komentarze moich pracowników po odbytym szkoleniu – byli bardzo zadowoleni. Odbiło się ono jeszcze później szerokim echem w naszej placówce. Dyskutowały o nim nawet osoby, które w nim nie uczestniczyły. Wprowadzenie systemu compliance było naturalnym następstwem szkolenia. Oceniam cały projekt bardzo pozytywnie, cieszę się na razie, że nie mamy zgłoszeń, które uruchamiałyby procedurę opracowaną na potrzeby wykrycia czy też zgłoszenia nadużycia. Liczę na dalszą współpracę, bo temat jest cały czas żywy. Serdecznie polecam kadrom zarządzającym szpitalami współpracę z Izbą POLMED w ramach projektu MedKompas.” – mówił dyrektor placówki w Parczewie.

Szpital w Parczewie był trzecią placówką, w której wdrażaliśmy system compliance. W każdym przypadku należało dostosować zestaw wzorcowych dokumentów do indywidualnych wymogów i potrzeb placówki. Największym problemem, z jakim się spotykamy są oczywiście kwestie budżetowe.  W sektorze biznesowym duże firmy potrafią zatrudniać kilka lub nawet kilkanaście osób w działach compliance, w szpitalach sytuacja jest zgoła inna. Borykają się one z niedofinansowaniem i zadłużeniem więc znalezienie jeszcze funduszy na dodatkowy etat dla osoby, która zajmowałaby się na stałe kwestiami etyki i polityki compliance jest rzeczą niesłychanie trudną, a wręcz niemożliwą.  Dlatego szukamy takich rozwiązań i wprowadzamy takie mechanizmy, które będą dostosowane do potrzeb danej jednostki leczniczej. – dodał dr D. Bąk.

Bezpieczne funkcjonowanie placówki zapewnia nie tylko wprowadzenie systemu compliance, który ochroni szpital przed wystąpieniem zdarzeń korupcyjnych i utratą reputacji, ale również prowadzenie odpowiedzialnej polityki zakupowej, która zapewni szpitalowi wyposażenie w sprzęt zgodnie z jej profilem działalności i potrzebami.

Placówki ochrony zdrowia mają trudne zadanie, gdyż w ramach bardzo ograniczonego budżetu starają się zapewnić leczenie na najwyższym poziomie. Dodatkowo jako podmioty publiczne, związane są przepisami ustawy o zamówieniach publicznych. Często nie ułatwia to wyposażenia placówki w sprzęt odpowiadający jej indywidualnym potrzebom. W wielu przypadkach, dyrektorzy placówek, obawiając się zarzutów o niegospodarność w wydawaniu publicznych pieniędzy, stosowali cenę, jako jedyne kryterium zakupu. Wydaje się, że ustawodawca w końcu dostrzegł ten problem, co zaskutkowało  nowelizacją ustawy Prawo zamówień Publicznych w 2016 r. w zakresie kryteriów oceny ofert. – stwierdził dyrektor Izby POLMED

Jeszcze przed nowelizacją, o której mowa, dyrektorzy mogli stosować kryteria pozacenowe wedle swojego uznania. Co się zmieniło to obowiązek stosowania tych kryteriów na poziomie co najmniej 40 proc. z pewnymi wyjątkami. Co robią z tym zamawiający i czy ta zmiana jest faktycznie rewolucyjna? Musze powiedzieć, że w praktyce spotkałam się ze skrajnie różnymi podejściami. Istnieją szpitale, które faktycznie stosują rzeczywiste kryteria pozacenowe – głównie w Warszawie lub w dużych placówkach klinicznych. Mamy też drugą stronę, czyli szpitale, które stosują tylko pozorne kryteria pozacenowe, jak np. termin dostawy, czy okres gwarancji. Oznacza, że tak naprawdę nadal konkuruje się tutaj ceną. Z moich obserwacji wynika, że stosowanie kryteriów pozaceonwych mocno wiąże się z wielkością szpitala, co nie jest nadzwyczajne. Duże placówki mają większe zasoby tzn. więcej ludzi, którzy mogą się zaangażować w proces zakupowy. – mówiła dr Karolina Libront. 

Niestety z praktyki funkcjonowania mojego szpitala wiem, że czasami trudno jest nam kupić sprzęt, który byśmy chcieli. Zakupy sprzętu to bardzo skomplikowany proces. Na pewno wprowadzenie wartości  pozacenowej do procesu zakupowego jest rzeczą pozytywną, gdyż daje nam szansę opisania czego tak naprawdę potrzebujemy. – dodał dyrektor Hordejuk.

Musimy postarać się wypracować mechanizmy, instytucje , model dzielenia się doświadczeniami, żeby pomóc mniejszym placówkom i umożliwić tym zamawiającym kupowanie w taki sposób, który będzie dla nich najlepszy. – odpowiedziała Karolina Libront.

– Mamy nadzieję, że w niedalekiej przyszłości przygotowane przez Izbę POLMED narzędzia, zarówno w zakresie systemu compliance, jak i postępowań przetargowych będą powszechnie stosowane. Jesteśmy przekonani, że takie podejście ułatwiałoby pracę zarówno szpitalom, jak i firmom dostarczającym sprzęt w ramach zamówienia publicznego.– podsumował Witold Włodarczyk.